Apen die mensen na-apen

Laten we bij het begin beginnen. De oerknal was er en toen ontstond er – na heel lang wachten – uit het niets iets; dat kan dus! Het begon klein, met een ‘amoebe’. Dat klinkt bijna als een soort bes – ,,de amoebes kunt u het best met vanillevla serveren” – maar is “gewoon” een ééncellig organisme. Dit is heel weinig in vergelijking met alleen al de miljarden cellen in je eigen lijf. Na de amoebe kwamen er plantjes gevolgd door dinosaurussen, apen en toen was er na eeuwen van evolutie zelfs de mens. 

De term ‘evolutie’ ken je misschien wel van het programma Pokémon. Wanneer de pokémons evolueren houdt dat in dat ze veranderen en meer kunnen dan daarvoor. 

De mensen van toen waren heel anders dan de mensen van nu. Zo konden ze nog niet met elkaar praten, want ‘taal’ was nog niet bedacht. Er was dus nog geen Duits, Frans, Engels, enzovoort. Wél maakten ze mooie tekeningen in grotten van de dingen die ze zagen en hadden meegemaakt. Maar letters zoals je die nu leest, waren er toen nog niet.

Op een gegeven moment zijn een paar slimbo’s met grote rugzakken op zoek naar taal gegaan. Ze vonden taal, namen die mee en verspreidde deze over de hele wereld. Sindsdien zijn ze niet meer opgehouden met praten, en wij ook niet. Aan hen heb je nu te danken dat je lekker kan roddelen en super hard mee kan zingen met die nieuwe ‘hits voor kids’-cd.

Onderhand weten onderzoekers dat het niet toevallig is dat wij zijn gaan praten, maar dat wij mensen over een zogenaamd ‘taalvermogen’ beschikken. Wanneer wij niet over dit ‘taalvermogen’ hadden beschikt, was het voor ons als mensen niet mogelijk geweest via taal met elkaar te communiceren. Waarom? Omdat we dan niet over de capaciteit zouden beschikken om taal te kunnen leren dan wel aanleren. Dan zouden alle kinderen ook niet naar school hoeven. Maar dat is gelukkig niet zo!

Als we nu eens naar apen kijken. Apen onderling verstaan elkaar wel, maar die dierentaal snappen wij niet. Toen kwamen de dierentuin verzorgers erachter dat hun apen dat wél kunnen; taal leren. Dus gingen er weer onderzoekers aan de slag om bewijs te leveren, want volwassenen geloven elkaar nou eenmaal niet zo snel. Ze hebben er heel veel artikelen over moeten schrijven. Andere mensen hebben deze vervolgens gelezen en namen het aan voor waar.

De bonobo (Pan paniscus) – dat woord lijkt een beetje op het woord bonbons, maar is gewoon een apensoort – kreeg allemaal testjes om te kijken of het ook woordjes kon leren. Net als kleine kindjes woordjes leren als ‘bal’, ‘miep’ en ‘muis’, bleek dat deze aapsoort dat net zo goed kan als jonge kinderen.

Een wereld waarin iedereen met alles zou kunnen praten is natuurlijk een stuk gezelliger. We zouden onderzoekers moeten vragen om daar eens wat meer tijd aan te besteden en wat minder aan het maken van super de luxe overbodige mobiele telefoons. Misschien dat je dan voortaan je verhalen zou kunnen vertellen aan de poes, en andersom. 

“Mauw!”

Oorspronkelijke publicatiedatum: 30-09-2008 Rubriek: Natuuuuuuuuurlijk!!! Trefwoorden: apen, taal leren

Leave a comment